Wraz z rozwojem technologii cyfrowych coraz częściej spotykamy się z pojęciem operatu szacunkowego w postaci elektronicznej. Co to tak naprawdę oznacza i kiedy jest on wymagany? Czy różni się on od tradycyjnego operatu szacunkowego w formie pisemnej? I co to jest elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego? W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania i wyjaśnić, jak sporządzić operat szacunkowy w postaci elektronicznej oraz elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego dla potrzeb wynikających z ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.
Kiedy obowiązkowo sporządza się operat szacunkowy w wersji elektronicznej i elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego?
Zasady sporządzania operatu szacunkowego w postaci elektronicznej zostały określone w art. 18b ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Występują tutaj pojęcia takie jak: operat szacunkowy w postaci elektronicznej oraz elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego. Obowiązują one jedynie w procedurze wyceny na potrzeby ustalania odszkodowań za grunty przejęte na inwestycje drogowe.
Zgodnie z art. 18b ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych rzeczoznawca majątkowy przesyła organowi prowadzącemu postępowanie odszkodowawcze operat szacunkowy w postaci elektronicznej wraz z elektronicznym wyciągiem z operatu szacunkowego na adres elektronicznej skrzynki podawczej tego organu. Operat szacunkowy w formie pisemnej rzeczoznawca majątkowy dostarcza do siedziby organu lub na uzgodniony adres korespondencyjny. W przypadku gdy organ zlecił lub uzgodnił z rzeczoznawcą majątkowym sporządzenie operatu szacunkowego w postaci elektronicznej, operat ten przesyła się wyłącznie na adres skrzynki elektronicznej.
Co zawiera elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego?
W art. 18b ust. 2 ustawy określono, że elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego stanowi tabelaryczne zestawienie obejmujące:
- dane identyfikujące nieruchomość (adres nieruchomości, numer księgi wieczystej, identyfikator działki albo identyfikatory działek ewidencyjnych wraz ze wskazaniem powierzchni każdej z nich, rodzaj użytków gruntowych według katastru nieruchomości);
- dane identyfikujące dotychczasowych właścicieli, użytkowników wieczystych oraz podmioty posiadające ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości wycenianej;
- dotychczasowe przeznaczenie nieruchomości ustalone zgodnie z art. 154 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami wraz ze wskazaniem dokumentu, z którego ono wynika;
- dotychczasowy sposób korzystania z nieruchomości;
- katalog praw podlegających wycenie wraz z ich wartością i wskazaniem, czy podstawą przy ich określeniu był alternatywny sposób korzystania z nieruchomości wynikający z celu przejęcia z mocy prawa pod inwestycję drogową.
Źródło: opracowanie własne.
Kto i jak otrzymuje operat szacunkowy w postaci elektronicznej i elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego?
Operat szacunkowy w postaci elektronicznej mogą otrzymać strony postępowania. Były właściciel przejętej nieruchomości będzie mógł zapoznać się w ten sposób z wyceną dla potrzeb odszkodowania. Wcześniej jednak będzie musiał złożyć wniosek do organu prowadzącego postępowanie odszkodowawcze, co wynika z art. 18b ust. 3 ustawy. Organ przekazuje operat szacunkowy w postaci elektronicznej za pomocą środków komunikacji elektronicznej na wskazany przez stronę adres elektroniczny lub adres poczty elektronicznej. W przypadku strony zobowiązanej na podstawie odrębnych przepisów do posiadania elektronicznej skrzynki podawczej przekazanie operatu szacunkowego w postaci elektronicznej następuje wyłącznie na adres elektronicznej skrzynki podawczej tej strony. Natomiast elektroniczny wyciąg z operatu szacunkowego przekazywany jest wraz z operatem szacunkowym w postaci elektronicznej właściwemu zarządcy drogi.
Jak w praktyce wygląda elektroniczny operat szacunkowy i elektroniczny wyciąg z tego operatu?
Ustawa nie precyzuje jaką dokładnie formę powinny przyjąć wspomniane dokumenty elektroniczne. Organy dostosowując się do wymagań prawnych opracowały procedury regulujące tę kwestię. Na razie można zaobserwować różne podejścia. Są organy, które wymagają, aby rzeczoznawca majątkowy zeskanował wydrukowany i podpisany operat wraz z kompletem załączników – i taki plik przesłał do urzędu. Podobnie powinien postąpić z elektronicznym wyciągiem z operatu. Większość jednak wymaga podpisania dokumentów w sposób elektroniczny.
W jaki sposób można elektronicznie podpisać operat szacunkowy i wyciąg?
Rzeczoznawca majątkowy ma do wyboru kilka opcji podpisu. Może podpisać operat szacunkowy oraz wyciąg wykorzystując profil zaufany, podpis elektroniczny lub podpis kwalifikowany.
Wszystkie wymienione narzędzia cyfrowe pozawalają na szybkie i wygodne podpisanie dokumentów. Podstawowe różnice to obszary, w których mogą być wykorzystywane poszczególne rozwiązania. Profil zaufany to specjalne konto przeznaczone do załatwiania spraw urzędowych. Podpis elektroniczny ma szersze zastosowanie, służy także do podpisywania dokumentów biznesowych i prywatnych. Kwalifikowany podpis elektroniczny to bardziej zaawansowane rozwiązanie pozwalające na elektroniczną identyfikację tożsamości podpisującego.
Może Cię zainteresować:
Operat szacunkowy w 15 krokach